Uzun süreli uzay yolculuklarının böbreklerde nasıl kalıcı hasara yol açacağı bulundu. Bilim insanları bu durumun Mars'a yapılması planlanan yolculukları tehlikeye atabileceğini söylüyor. 

Independent Türkçe'nin haberine göre; Dünya'nın manyetik alanının dışına çıkılmasının vücutta bazı hasarlar bırakabileceği 1970'lerden beri biliniyor.  Yeryüzünü Güneş rüzgarları ve galaktik kozmik radyasyondan koruyan manyetik alanın etkisi dışına çıkan astronotlar kemik kütlesi kaybı, kalp ve gözlerde zayıflama ve böbrek taşı oluşumu gibi sorunlar yaşayabiliyor.

Öte yandan bu yolculukların bıraktığı uzun süreli hasara dair yeterince bilgi yok. Bu eksikliği gidermek adına 40'tan fazla kurumdan araştırmacı, böbreklerin uzay yolculuklarından nasıl etkilendiğine dair bugüne kadarki en kapsamlı çalışmayı yürüttü. Araştırmacılar, manyetik alanın etkisini bir dereceye kadar koruduğu Alçak Dünya Yörüngesi'ne insan ve farelerin yaptığı en az 40 yolculuğun yanı sıra fare ve sıçanlarla yürütülen simülasyonlardan elde edilen verileri analiz etti. 

Bu simülasyonlarda hayvanlar, Mars görevlerindeki gibi manyetik alanın dışına 1,5 - 2,5 yıl süreyle çıkılan yolculuklardaki seviyede galaktik kozmik radyasyona maruz bırakıldı.  Bilim insanları 2,5 yıllık radyasyona maruz kalan farelerin böbreğinde kalıcı hasar meydana geldiğini ve organın işlevinde azalma olduğunu buldu. Bu sonuç, Mars'a üç yıllık bir gidiş-dönüş yolculuğu yapması planlanan astronotlar açısından ciddi bir tehlike arz ediyor. 

Nature Communications adlı hakemli dergide dün yayımlanan çalışmanın başyazarı Dr. Keith Siew "Böbrekleri koruyacak yeni yollar geliştirmezsek, bir astronot Mars'a gidebilse de dönüş yolunda diyalize ihtiyaç duyabilir" diyerek şöyle ekliyor: Böbreklerin radyasyon hasarının belirtilerini geç gösterdiğini biliyoruz; bu durum ortaya çıktığında muhtemelen böbrek yetmezliğini önlemek için çok geç olacak ki bu da görevin başarı şansı açısından felaket olur.

Ayrıca uzay yolculuklarının, böbreklerin tuzu işleme biçimini temelden değiştirdiğini bulan araştırma ekibi, böbrek taşı oluşumunda bunun birincil rol oynadığını düşünüyor. Daha önceden bu sorunun tek nedeninin, yerçekimsiz ortamın yol açtığı kemik kütlesindeki azalma olduğu sanılıyordu. Bugüne kadar sadece 24 kişi manyetik alanın korumasından mahrum şekilde uzaya çıktı ve galaktik kozmik radyasyona 6 ila 12 gün maruz kaldı. 

Öte yandan NASA ve Elon Musk'ın şirketi SpaceX gibi kuruluşların Mars'a yönelik daha uzun süreli yolculuk planları astronotların sağlığını koruyacak önlemler gerektiriyor. Araştırmacılar astronotlar için geliştirilecek ilaçların, örneğin kanser hastalarının böbreklerinin daha fazla radyasyonu kaldırmasını sağlayarak farklı katkılar sunabileceğine inanıyor.